Bauhaus na nowo. Komisja Europejska dodała kolejny punkt do Zielonego Ładu 26.01.2021

Głównym celem inicjatywy New European Bauhaus jest wyeksponowanie inkluzywności, zrównoważonego rozwoju i różnorodności, czyli przymiotów przyświecających działalności ikonicznej uczelni. 

Tym, którzy choć trochę interesują się architekturą i wzornictwem XX wieku, idee stojące za Bauhasem z pewnością są bardzo dobrze znane. Powstała tuż po pierwszej wojnie światowej uczelnia, której założycielem był Walter Gropius, zrewolucjonizowała myślenie o modernizmie, a główne założenia jej wykładowców nadal są intelektualnym fundamentem dla wielu współczesnych myślicieli. Wizjonerzy propagowali funkcjonalizm, prostotę, potrzebę pracy zespołowej oraz integralność różnych dyscyplin sztuki. Wierzyli, że jej tworzenie powinny warunkować nie tylko techniczne przesłanki, ale też psychologiczne oraz społeczne aspekty. Rezultatem ich rozważań były przełomowe, interdyscyplinarne dzieła wykraczające poza istniejące schematy. Absolwenci Bauhausu, który w 1934 roku został zamknięty przez nazistów, projektowali budynki, meble, przedmioty codziennego użytku, ale nieobca była im też fotografia, malarstwo, grafika czy film eksperymentalny. 

W 2019 roku szkoła obchodziła stulecie istnienia. Okrągłemu jubileuszowi towarzyszył szereg wydarzeń specjalnych i dyskusji dotyczących tego, czy dwudziestowieczne idee mogą znaleźć zastosowanie we współczesnym świecie pełnym technologii. W Dessau, gdzie znajdowała się siedziba uczelni, otwarto dwa interaktywne muzea, a berlińska Akademie der Künste zorganizowała kilkumiesięczną wystawę prezentującą historię Bauhausu. Dużą popularnością cieszyły się też wznowienia książek i filmów dokumentalnych o niemieckiej placówce. O zwiastunie jednego z nich, który sportretował węgierskiego malarza László Moholy-Nagy’ego, wspominaliśmy niedawno na łamach Papaya.Rocks. 

Choć kurz po rocznicowych obchodach zdążył już opaść, koncept Waltera Gropiusa nadal rezonuje z niesłabnącą siłą. Kilka dni temu przewodnicząca Komisji Europejskiej, Ursula von der Leyen, poinformowała o rozpoczęciu fazy projektowej inicjatywy Nowy Europejski Bauhaus, która ma stanowić część Europejskiego Zielonego Ładu. Choć pod enigmatyczną nazwą nie kryją się jeszcze konkretne szczegóły dotyczące przedsięwzięcia, już teraz wiadomo, że jego myśl przewodnia idzie w parze z założeniami wykrystalizowanymi w Weimarze.

– Celem przyświecającym inicjatywie jest opracowanie innowacyjnych ram ułatwiających transformację ekologiczną poprzez połączenie zrównoważonego rozwoju i estetyki. Tworząc pomost między sztuką i kulturą z jednej strony a nauką i technologią z drugiej, zaangażujemy całe społeczeństwo: artystów, naszych studentów, architektów, inżynierów, naszych naukowców i innowatorów. Nowy Europejski Bauhaus zainicjuje zmianę systemową – mówi w oficjalnym ośiwadczeniu Marija Gabriel, komisarz ds. innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży.

Słowom ekspertki wtóruje komisarz ds. spójności i reform, Elisa Ferreira. – To projekt dla wszystkich regionów i obszarów Europy. Promując dostępne cenowo rozwiązania, powinien przyczynić się do poprawy spójności społecznej i rozwiązywania problemów mieszkaniowych – dodaje. Więcej szczegółów dotyczących Nowego Europejskiego Bauhausu znajduje się na jego oficjalnej, powstałej niedawno stronie internetowej. Wszyscy zainteresowani mogą umieszczać tam refleksje dotyczące tego, czym dla nich są proponowane idee, wskazać przykłady istniejących rozwiązań i opowiadać o wyzwaniach stojących przed wdrożeniem planu w życie. Po wirtualnej, kilkumiesięcznej burzy mózgów nastąpi selekcja najciekawszych pomysłów i kolejne etapy procesu.