Historia zaklęta w piasku. Powstał nowy sposób na odczytanie z niego informacji o dziejach Ziemi01.03.2022

Australijscy badacze mówią, że dzięki opracowanej przez nich metodzie da się ustalić „odcisk palca” rozkładu ziaren mineralnych składających się na skałę osadową.

Dr Milo Barham, jeden ze współautorów badania opublikowanego na łamach czasopisma „Earth and Planetary Science Letters”, przyznaje, że znaczna część zapisu geologicznego zostaje utracona w wyniku procesów erozyjnych. Naukowiec przypomina jednak, że istnieją trwalsze minerały, jak choćby cyrkon, który naturalnie występuje m.in. w Stanach Zjednoczonych, Republice Południowej Afryki czy Brazylii. Nie ulegają one tak gwałtownej dezintegracji. – Tworzą osady skutecznie zbierające informacje o utraconych światach. Malują tym samym żywy obraz naszej planety: zmieniających się środowisk, biosfery gotowej do zamieszkania, ewolucji kontynentów oraz akumulacji zasobów mineralnych na starożytnych płytach tektonicznych – ocenia. 

Przedmiotem prac Barhama i innych ekspertów Curtin’s School of Earth and Planetary Sciences zlokalizowanego w Perth okazały się więc australijskie plaże. Wśród ziaren piasku łatwo o znalezienie tam cyrkonu. – Zawiera on pierwiastki chemiczne pozwalające datować i rekonstruować warunki powstawania minerałów – tłumaczy w oficjalnym komunikacie prof. Chris Kirkland. Geolog przyrównuje sposób zdobywania takich informacji do demograficznych badań populacji. Charakter procesów erozyjnych różni się bowiem w zależności od specyfiki środowiska naturalnego. – Weźmy przykład: osady występujące na obu wybrzeżach Ameryki Południowej nie są takie same. Po zachodniej stronie znajduje się więcej minerałów datowanych na późniejsze okresy. Powstały one w wyniku zapadania się skorupy ziemskiej pod kontynentem, co z kolei wywołało trzęsienia ziemi i procesy wulkaniczne w Andach. Tymczasem na wschodzie panował większy spokój – dodaje Kirkland. 

Nowa analiza piasku opracowana przez Australijczyków została określona mianem pozyskiwania „odcisków palca” ziaren mineralnych. – Musimy pamiętać, że plaże na całym świecie stanowią wierny zapis historii Ziemi. Nasza technika pomaga odblokować ukryte w nim informacje – podsumowuje Barham, zapewniając, że proces ich autorstwa cechuje się dużą dokładnością.