Sukces małopolskich archeologów. Odnaleźli centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1,5 tys. lat31.03.2021

Badacze twierdzą, że to jedno z największych stanowisk tego typu w Europie.

Pierwsze prace archeologiczne we Wrzępi, która leży nieopodal Brzeska w województwie małopolskim, rozpoczęły się w latach 90. Natrafiono wtedy na ślady kultury przeworskiej, która rozwijała się pomiędzy III w. p.n.e. a V w. n.e i charakteryzowała się wykorzystaniem żelaznych przedmiotów. Naukowcy zauważyli wtedy również ślady czegoś, co mogło być większym warsztatem garncarskim. Po intensywnym początku badania przerwano na blisko ćwierć wieku i powrócono do nich pod nazwą Projekt Wrzępia. Okazało się, że dalsza eksploracja tropów przyniosła zaskakujące rezultaty. 

Podczas kolejnych wykopalisk natrafiono na pozostałości nowych materiałów ceramicznych. Badania magnetyczne wykazały, że na terenie małopolskiej wsi znajdowało się nawet 150 pieców służących do wypalania ceramiki. Eksperci przyjrzeli się szczątkom dwóch z nich. 

– Z naszych prac wynika, że wytwarzano w nich wyłącznie naczynia zasobowe o charakterystycznych, pogrubionych wylewach. Miały do 50 cm średnicy i około 70 cm wysokości. Były najpewniej stosowane do przechowywania różnych rzeczy, jak choćby pożywienia – tłumaczy Polskiej Agencji Prasowej archeolog Jan Bulas. – Znane są odkrycia przedmiotów tego typu wkopanych w ziemię, gdzie pełniły najpewniej rolę swoistych spiżarni – dodaje. 

W toku prac udało się określić, że piece działały między II a V w.n.e., czyli ponad 1,5 tysiąca lat temu. – Wrzępia jest unikatowa z wielu względów. Należy podkreślić, iż w świetle obecnej wiedzy to największe tego typu stanowisko produkcyjne na ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby piców miejscem jest Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze szacują liczbę ponad 200 pieców – dodaje Bulas. 

Grupa specjalistów w przyszłości zamierza kontynuować prace nad Projektem Wrzępia. Zastanawia ich to, jaka była skala produkcji w Małopolsce i czy ówcześni rzemieślnicy zajmowali się też wypalaniem innych przedmiotów w piecach. Z krótkim filmem dokumentującym ich dotychczasowe wysiłki można zapoznać się poniżej.