Plan (nie)doskonały. 7 filmów o zuchwałych kradzieżach25.11.2020

Filmy o grupie osób planujących spektakularną kradzież stanowią oddzielny podgatunek kryminałów, określany jako heist movie. Zwykle mają podobny schemat, co jednak nie przeszkadza, by dobrze się przy nich bawić. Wybraliśmy kilka pozycji dostępnych w streamingu, które porywają wartką akcją i brawurą grą aktorską, a przy tym pokazują, jak zgubna i zabawna bywa żądza pieniądza.

Jackie Brown (1997), reż. Quentin Tarantino

Dla jednych – rozwlekły, przegadany i nieobfitujący w zwroty akcji, dla drugich – absolutnie kultowy. W Jackie Brown Tarantino daje wyraz swojej przekornej naturze i zamiast eksperymentowania z zaburzaniem chronologii czasu i szokowania okrucieństwem, jak we wcześniejszych Wściekłych psach i Pulp Fiction, zaserwował film o linearnej fabule, typowej dla heist movie konstrukcji, a na dodatek z pogłębionym wątkiem miłosnym. Tytułowa bohaterka, grana przez Pam Grier, dla której była to jedna z najważniejszych ról w karierze, jest pewną siebie kobietą po przejściach. Pracuje jako stewardessa i dorabia u handlarza bronią przemycając pieniądze między Meksykiem a USA. Gdy zostaje przyłapana na gorącym uczynku, postanawia rozpocząć grę pomiędzy szemranym zleceniodawcą a agentami FBI. Trzeba jednak przyznać, że intryga jest tu drugoplanowa, a siła filmu tkwi w groteskowych dialogach, niejednoznacznych i nieobliczanych bohaterach oraz nastroju, budowanym głównie znakomitą ścieżką dźwiękową. To dzieło, które trzeba smakować cierpliwie. Warto je zobaczyć choćby dla oratorskich popisów Samuela L. Jacksona i Roberta De Niro w roli niezbyt rozgarniętej szumowiny.

Film dostępny w: HBO GO, Chili

Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra (2011), reż. Steven Soderbergh

Steven Soderbergh to jeden z najbardziej wszechstronnych reżyserów w historii kina, który z równym powodzeniem potrafi nakręcić dramat, kryminał, jak i science fiction. Ma też ewidentną słabość do heist movies, czego dowodem jest seria filmów zapoczątkowana przez Ocean’s Eleven. Tu zapomina o swoim społecznym nerwie i stawia na walory rozrywkowe. Zgodnie z tytułem bohaterów jest jedenastu, a dowodzi nimi grany przez George’a Clooneya Danny Ocean. Kilka godzin po wyjściu z więzienia postanawia wrócić na przestępczą ścieżkę i obrabować trzy największe kasyna w Las Vegas, a przy okazji odbić ich właścicielowi swoją byłą żonę. Stężenie gwiazd w tym filmie przekracza dopuszczalne normy i w dużej mierze to one swoją charyzmą dźwigają mało wyrafinowaną, choć sprawnie poprowadzoną fabułę.

Film dostępny w: Netflix, Chili

Włoska robota (2003), reż. F. Gary Gray

Istnieją dziesiątki ambitniejszych filmów gangsterskich, ale w kategorii „czysta rozrywka” Włoska robota, mająca swój pierwowzór w kryminale z 1969 r., stoi bardzo wysoko. Ma precyzyjnie skrojony scenariusz, gwiazdy takie jak Mark Wahlberg, Charlize Theron, czy Edward Norton w obsadzie, a do tego mnóstwo brawurowych i zapadających w pamięć scen pościgowych. Co ciekawe, nie uciekano się tu do efektów specjalnych – reżyser postawił na realistyczną demolkę, kosztem wielu aut marki Mini. Bohaterami są eksperci w przestępczym fachu, którzy z sukcesem realizują misternie przygotowany plan kradzieży sztabek złota wartych kilkadziesiąt milionów dolarów. Jeden ze złodziei nie chce się podzielić łupem i postanawia wyeliminować pozostałych członków szajki. I może się wydawać, że mu się to uda, jednak po pewnym czasie zdrajcę dosięgnie zemsta, zaplanowana z jeszcze większym rozmachem niż wcześniejszy skok.

Film dostępny w: Netflix, Chili

Plan doskonały (2006), reż. Spike Lee

Spike Lee, twórca słynący z filmów dotykających na różne sposoby kwestii rasowych, w Planie doskonałym odłożył nieco na bok swoje zaangażowanie społeczne i pokazuje przede wszystkim reżyserską sprawność. Z sukcesem, bo przez półtorej godziny trzyma w widza w napięciu i nie daje złapać oddechu. Zaczyna się od trzęsienia ziemi – czterech mężczyzn pod wodzą wybitnie uzdolnionego w przestępczym fachu Daltona, granego przez Clive’a Owena, napada na bank i bierze zakładników. Na miejsce przybywa policja i rozpoczynają się pełne zaskakujących zwrotów akcji negocjacje. Kieruje nimi detektyw Keith Frazier (Denzel Washington), który z powodu nacisków ze strony wysoko postawionych osób, musi brać pod uwagę nie tylko literę prawa i dobro pokrzywdzonych. Kto w tym pojedynku wygra, będzie nieoczywiste do samego końca. Można powiedzieć, że to heist movie doskonały.

Film dostępny w: Chili, Rakuten, iTunes

Miasto złodziei (2010), reż. Ben Affleck

Wariacja na temat syndromu sztokholmskiego. Ben Affleck, reżyser i odtwórca głównej roli, ukazuje historię prostego kryminalisty, który podczas jednego z napadów na banki w Bostonie zakochuje się we wziętej jako zakładniczka dyrektorce okradanej placówki. Wkrada się w łaski nieświadomej obcowania ze swoim oprawcą kobiety i rozpoczynają namiętny romans. Przestępczo-miłosny węzeł próbuje rozwiązać pewny siebie ponad miarę agent FBI, odgrywany przez znanego z serialu Mad Men Jona Hamma. Bohaterowie muszą się mierzyć z trudnymi wyborami, a górę nad rozumem zwykle biorą u nich namiętności. Affleck jest przekonujący jako łobuz, który kocha najbardziej, i mimo skrajnie niemoralnego postępowania, budzi sympatię. Miasto złodziei to intrygujący, choć niepozbawiony wad miks kryminału z melodramatem.

Film dostępny w: Netflix, Chili

The Bling Ring (2013), reż. Sofia Coppola

Osią fabuły w The Bling Ring są włamania do domów gwiazd, dokonywane przez grupę zdemoralizowanej młodzieży, ale ambicją reżyserki było przede wszystkim ukazanie kondycji psychicznej nastolatków w dobie social mediów, kultu celebrytów, rozbuchanego konsumpcjonizmu i aksjologicznego chaosu. Siłą rzeczy pobrzmiewa tu nieco moralizatorski ton i perspektywa, którą dziś nazwalibyśmy dziaderską czy boomerską, choć należy zauważyć, że film został oparty na prawdziwej historii, nie jest to zatem wydumana czytanka o złych nastolatkach. The Bling Ring ma teledyskowy montaż i ścieżkę dźwiękową złożoną z popowych hitów z lat dwutysięcznych, co oddaje fascynacje i wrażliwość pokolenia reprezentowanego przez bohaterów. Prym wiodą tu dziewczyny, które chciałyby posmakować kolorowego życia znanego z portali plotkarskich i znajdują drogę na skróty, poprzez dosłowne wtargnięcie w ten świat. Film daje bezcenną okazję zobaczenia włamania m.in. do prawdziwego domu Paris Hilton, co stanowi ciekawą alternatywę dla programu MTV Cribs.

Dostępny w: Netflix, Cineman

Wdowy (2018), reż. Steve McQueen

Steve McQueen udowadnia tym filmem, że kino gatunkowe, oprócz dostarczania zabawy, może też na poważnie mierzyć się ze złożonymi zagadnieniami społeczno-politycznymi. Dzieło to ma mocno feministyczny wydźwięk, obnaża obłudę i przebiegłość polityków, a przy tym pokazuje, jak bardzo kolor skóry może determinować losy w pozornie postępowym i liberalnym społeczeństwie. Tytułowe trzy wdowy tracą swoich mężów-przestępców, którzy wpadli w śmiertelną zasadzkę. Dotąd nie interesowały się ich działalnością, ale w obliczu widma finansowej ruiny, zagrożenia życia i z chęci rewanżu, postanawiają odbyć przyspieszony kurs bandyterki i dokonać zuchwałego napadu. Kradzież nie tylko pozwoli im na godne życie, ale może przyczynić się do upadku lokalnego układu politycznego. Warto odnotować, że bohaterki przy okazji obalają też patriarchat, również w drodze fizycznej eliminacji. Stawka jest naprawdę wysoka, podobnie jak ambicje artystyczne reżysera.

Dostępny w: Prime Video, Chili, Rakuten, iTunes