Kobiety w świecie reklamy. Sześć reżyserek, które warto śledzić 20.01.2021

Choć celuloidowy sufit zaczyna pękać, nierówności płciowe w przemyśle filmowym nadal pozostają widoczne gołym okiem. Przybliżamy sylwetki kilku twórczyń, które skutecznie walczą ze stereotypami. 

Początek stycznia przyniósł nową odsłonę raportu rokrocznie przygotowywanego przez Centrum Badań nad Kobietami w Filmie i Telewizji na Uniwersytecie Stanowym San Diego. Socjolożka Martha M. Lauzen ponownie przyjrzała się temu, jak głębokie są nierówności płciowe obecne w branży. Aby to ustalić, przeanalizowała dane dotyczące stu najbardziej kasowych filmów z 2020. Okazało się, że tylko 16% z nich zostało wyreżyserowanych przez kobiety, a jeszcze mniejszy jest odsetek scenarzystek i autorek zdjęć stojących za dochodowymi blockbusterami. Choć statystyki z roku na rok są coraz bardziej obiecujące, celuloidowy sufit dla wielu autorek nadal pozostaje barierą nie do przejścia. Niektóre są otwarcie dyskryminowane ze względu na płeć, ale seksizm względem nich często bywa też utajony i niebezpośredni. 

Pomysłów na to, jak sprawić, żeby przemysł filmowy był bardziej inkluzywny, pojawia się coraz więcej. Na popularności wciąż zyskują wydarzenia popularyzujące kobiecą kinematografię, jak choćby festiwal HER Docs, którego wirtualną odsłonę zapowiadaliśmy już na łamach Papaya.Rocks. Inicjatywą oscylującą wokół podobnych celów jest nowość w ósmej edycji konkursu Papaya Young Directors, do którego zgłoszenia można nadsyłać od 15 lutego. Organizatorzy wydarzenia połączyli siły z trzema feministycznymi organizacjami, czego efektem jest subkategoria Women's Stories. Uczestnicy będą mieli okazję zrealizować filmy dla fundacji Camera Femina, Kosmos dla Dziewczynek oraz Kuchinate African Refugee Women's Collective. Jak przygotować się do napisania briefu, w którym potrzeby kobiet zostaną odpowiednio zaakcentowane? Odpowiedzią na to pytanie i żywą inspiracją może być szóstka reżyserek reklamowych, których prace przybliżamy poniżej. 

Kim Gehrig

Pochodząca z Australii reżyserka zasłynęła za sprawą głośnego spotu Dream Crazier, którego narratorką jest tenisistka Serena Williams. Uniwersalne przesłanie w nim zawarte sprawiło, że reklamę w dobę od premiery na gali oscarowej obejrzało blisko trzy miliony internautów. Sukces Gehrig, która w tamtej realizacji skupiła się na trudach bycia sportsmenką i pokonywaniu własnych ograniczeń, nie powinien dziwić. Autorka od lat znajduje się w panteonie twórców o świeżym, niekonwencjonalnym podejściu. Współpracowała już z Hondą, GAP-em, Lurpakiem, Sport England i Apple, każdorazowo prezentując inne oblicze swojej kreatywności. 

Dee Rees

Amerykanka dała się poznać światu jako reżyserka wielokrotnie nagradzanych filmów pełnometrażowych (Parias, Mudbound, Jego ostatnie życzenie) oraz współtwórczyni seriali (Philip K. Dick's Electric Dreams, Imperium). Chociaż nietrudno zauważyć, że w centrum jej zainteresowań leży kreacja wyrazistych bohaterów i snucie długich historii, Dee Rees nie boi się też sięgania po oręż marketingu. Stało się tak choćby w przypadku spotu zrealizowanego dla Walmartu, który był jedną z rewelacji bloku reklamowego towarzyszącego rozdaniu Oscarów w 2018 roku. The Box to zgrabne, skondensowane połączenie fascynacji science-fiction, efektów specjalnych i puenty godnej najlepszych filmów familijnych. 

Rachel Fleit

Początkowo zajmowała się sztuką performatywną, eksperymentalnymi instalacjami i innymi projektami oscylującymi wokół sztuki współczesnej, jednak szybko zauważyła, że równie dobrze sprawdza się w autentycznym, niczym nieskrępowanym storytellingu. Stacjonująca w Nowym Jorku Rachel Fleit ma na koncie realizacje dla UBS Bank, Peanut, Bumble oraz Paskho, jednak naszym ulubionym projektem spod jej rąk jest spot dla słynnej marki samochodów Cadillac. Reklama The Art of Daring, z którą możecie zapoznać się poniżej, to esencja jej stylu rozpiętego gdzieś pomiędzy feerią wyrazistych barw, niekonwencjonalnym wykorzystaniem światła a abstrakcją. 

Iwona Bielecka 

Choć od jej triumfu w trzeciej edycji Papaya Young Directors minęło już trochę czasu, Iwona Bielecka zdecydowanie nie daje o sobie zapomnieć. Po fenomenalnym spocie zrealizowanym dla O2 zaufało jej szereg znanych i popularnych marek: duet modowy Paprocki & Brzozowski, Dove, Sprite oraz Ford, a wszystko wskazuje na to, że reżyserka dopiero zaczyna się rozkręcać. Jedna z jej kampanii, czyli The Wheelchair Hour stworzone we współpracy z Akademią Auto Świat, została nawet dostrzeżona podczas rozdania prestiżowych nagród Cannes Lions. W naszym zestawieniu przybliżamy jej film zrealizowany poza światem reklamy, w którym zagłębia się w enigmatyczny świat instagramowych influencerek. 

Ivana Bobic

Reklamy stworzone przez nią charakteryzują się dużą rytmicznością, zabawą formą i podkreśleniem różnorodności piękna w najmniej spodziewanych momentach. Stacjonująca w Londynie twórczyni ma na koncie szereg docenionych spotów reklamowych (m.in. dla Jigsaw i Nivei), ale równie śmiało działa w świecie modowym (Stella McCartney, Adidas, Whistles) i teledyskowym (Sigrid, Nothing but Thieves). Naszą uwagę najbardziej zwróciła jej niecodzienna realizacja dla Coppafeel, czyli brytyjskiej fundacji działającej na rzecz zwiększania świadomości dotyczącej raka piersi. Odważną, nieoczywistą zachętę do samodzielnych badań, która była pierwszą brytyjską kampanią telewizyjną eksponującą nagi kobiecy sutek, zobaczycie poniżej. 

Patrycja Polkowska 

Druga Polka w zestawienu to finalistka 5. edycji Papaya Young Directors, której konkurs pomógł rozwinąć skrzydła i zająć się niedostępnymi wcześniej projektami. – Szkoła pomogła mi wdrożyć się w środowisko filmowe, ale tak naprawdę reklama i teledyski to jest zupełnie inna branża. Myślę, że bez tego doświadczenia mogłabym nie dostać pewnych propozycji, łącznie z klipem do piosenki Wolność – tłumaczyła kilka miesięcy temu. Autorka Efekt Halo, głośnego dokumentu o wychowankach zakładu poprawczego, zaprezentowała w ubiegłym roku wideo do utworu Mówią mi Igo, połowy popularnego duetu Bass Astral x Igo. Materiał został zrealizowany podczas jesiennych protestów przeciwko zaostrzeniu ustawy antyaborcyjnej. Reżyserka szukała w nich uniwersalnego przekazu, jakim jest walka o wolność i towarzyszące jej emocje.