Adaptacja prozy Tokarczuk i musical o Gracjanie Roztockim. Startuje wirtualna edycja festiwalu teatralnego „Boska Komedia”.04.12.2020

Wszystkie spektakle zostaną nieodpłatnie udostępnione za pośrednictwem platformy PLAY KRAKÓW. 

Na początku grudnia oczy miłośników europejskiego teatru zwracają się w stronę Krakowa, gdzie od 2008 roku organizowany jest międzynarodowy festiwal Boska Komedia. W programie wydarzenia znajdują się nie tylko przedpremierowe spektakle konkursowe, ale też niepokazywane długo przedstawienia, warsztaty dla początkujących twórców i spotkania z tymi utytułowanymi. Choć organizacja imprezy ze względu na pandemię koronawirusa COVID-19 stała tym razem pod znakiem zapytania, Teatr Łaźnia Nowa i Krakowskie Biuro Festiwalowe nie zamierzali rozkładać rąk. Boska Komedia przeniesie się do internetu, a jej motywem przewodnim będzie hasło zapożyczone z odczytu noblowskiego Olgi Tokarczuk – Czuły narrator. 

– Każda edycja festiwalu jest podziękowaniem dla ludzi teatru za wytrwałość w niezgodzie na zakłamany świat. To artyści pochylali się nad pokrzywdzonymi, wzbudzając w widzach empatię i przypominając o powinnościach wobec najsłabszych. Dla mnie głos wybrzmiewający ze sceny jest nie tylko szczery, ale i bardziej sprawczy niż ten głoszony z ambon czy poselskiej mównicy.  Wierzę, podobnie jak Tokarczuk, że „rola artystów polega na tym by – dać przedsmak tego, co mogłoby istnieć (…), bo co wyobrażone, jest pierwszym stadium istnienia”. Chciałbym, by wszystkie te marzenia o lepszym świecie, których teatr jest wehikułem, stały się kiedyś rzeczywistością – opowiada w oficjalnym oświadczeniu dyrektor artystyczny imprezy, Bartosz Szydłowski.

W programie tegorocznej Boskiej Komedii, która odbędzie się od 5 do 13 grudnia, znalazło się ponad 20 sztuk, z czego 8 z nich nie było dotąd prezentowanych szerszej publiczności. Oprócz przedstawień, które zostaną nieodpłatnie udostępnione za pośrednictwem platformy PLAY KRAKÓW, widzowie będą mogli zobaczyć serię rozmów Boska Komedia TV zrealizowanych z Janem Englertem, Ewą Skibińską czy Dorotą Segdą. Tropicielom teatralnych talentów udoostępnione zostaną też przedstawienia zrealizowane przez grupy młodzieżowe rozsiane po całej Polsce. 

Wytypowaliśmy pięć tytułów, które mają szansę stać się czarnymi końmi Boskiej Komedii. 

• Bieguni / reż. Michał Zadara / Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie i Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie / 5.12, 20:30 

Skoro w motto festiwalu rozbrzmiewa idea czułego narratora, w programie nie zabrakło adaptacji prozy Olgi Tokarczuk. Choć wzięcie na warsztat Biegunów, wielowątkowej i wymykającej się gatunkowym klasyfikacjom powieści, zdaje się nie lada wyzwaniem, Michał Zadara postanowił podjąć rękawicę. – Książki noblistki to rodząca się na naszych oczach nowa klasyka nowej epoki – świata, który na dobre odmówił nam spójności. Ta spójność nie jest już nawet przedmiotem tęsknoty; oswajamy się z rozpadem – tłumaczy wybór nagrodzony Paszportem Polityki reżyser.

• Powrót do Reims / reż. Katarzyna Kalwat / Teatr Nowy w Warszawie i Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie / 9.12, 20:30 

Katarzyna Kalwat bierze pod lupę głośną książkę francuskiego socjologa Didiera Eribona, którą w ubiegłym roku polskim czytelnikom przedstawiło Wydawnictwo Karakter. Eseista konfrontuje się w niej z własną przeszłością, orientacją seksualną i tożsamością klasową – mieszkał bowiem na robotniczych przedmieściach tytułowego Reims, skąd niełatwo było o wyjazd na uniwersytet. W spektaklu główną rolę gra Jacek Poniedziałek, który przeszedł podobną drogę co filozof – najpierw żył na krakowskim osiedlu Olsza II, żeby później przeprowadzić się do stolicy.

• I tak mi nikt nie uwierzy / reż. Wiktor Rubin / Teatr im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie / 9.12 / 17:00 

Spektakl został zainspirowany losami Barbary Zdunk, czyli ostatniej Europejki straconej na stosie na początku XIX wieku. Wiktor Rubin wspólnie z Joanną Janiczak chcą zuniwersalizować jej historię, snując opowieść o podważaniu wiarygodności osób, które zamiast milczenia wybrały mówienie prawdy. Autorzy chcą tym samym zwrócić uwagę na położenie współczesnych kobiet – jednostek nierzadko oskarżanych o naginanie faktów, histeryczne reakcje i przeinaczanie. 

• Gracjan Pan / reż. Cezary Tomaszewski / Teatr Muzyczny Capitol w Warszawie / 8.12, 20:00 

Dziennik Polska The Times pisał, że jest zjawiskiem socjologicznym. Polski medioznawca Wiesław Godzic sugerował, że zasilił grono celebrytów grających aktorów społecznych, jednak on sam odżegnuje się od głębszych rozważań na swój temat i poprzestaje na konsekwentnym nagrywaniu humorystycznych piosenek, parodii oraz filmów. Gracjan Roztocki, bo to o nim mowa, jest jedną z niepodważalnych ikon polskiego internetu. Jego barwną, nieskrępowaną konwencjami sylwetkę w swoim najnowszym musicalu przedstawił Cezary Tomaszewski. 

• Nad Niemnem / reż. Jędrzej Piaskowski / Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie / 10.12, 19:30 

Jędrzej Piaskowski igra z kanonicznym dziełem Elizy Orzeszkowej, jednak jego celem nie jest skrupulatna adaptacja literackiego pierwowzoru. Reżysera współpracującego z lublińskim Teatrem im. Juliusza Osterwy intryguje, jak Nad Niemnem ukazuje rodzimy patriotyzm, marzenia o lepszym jutrze i specyfikę szeroko rozumianej kultury ludowej. Z jego czujnych obserwacji wyłania się nowy obraz Polaków pogrążonych po klęsce powstania styczniowego, który kryje w sobie coś ponadczasowego.