Królewski Instytut Architektów Brytyjskich wskazał najlepszy budynek 2021 roku. Jest nim szpital w Bangladeszu 27.01.2022

Kapituła nagrody zwróciła uwagę nie tylko na doskonałość projektową placówki, ale też to, w jaki sposób wpisuje się ona w naturalne otoczenie. 

Autorem zwycięskiego projektu jest Kashef Mahboob Chowdhury prowadzący biuro URBANA. Stworzony przez niego budynek stanął w Sztakhirze – mieście położonym w prowincji Khulna, która znajduje się w południowo-zachodnim Bangladeszu. Półtora dekady temu rejon ten został spustoszony przez niszczycielski cyklon. Mieszkańcy tamtejszego wybrzeża potrzebowali kompleksowej opieki medycznej, która nie mogła być zagwarantowana istniejącą wcześniej infrastrukturą. Potrzeba powołania do życia funkcjonalnej, nowoczesnej placówki była paląca, ale architekt stanął na wysokości zadania. 

Projekt Friendship Hospital powstał we współpracy z organizacją pozarządową Friendship, która od dłuższego czasu zajmuje się rewitalizacją okolicznych obszarów wiejskich. Działacze zwrócili uwagę na to, że na przestrzeni lat doszło tam do zmiany profilu działalności rolników. Kiedyś uprawiali zboże, a teraz ze względu na podniesienie się poziomu morza zajmują się hodowlą krewetek. Dlatego kluczowym elementem koncepcji Chowdhury'ego stała się woda. Kanał przecina w niej całą długość obiektu, oddzielając sale z pacjentami szpitalnymi od tych z ambulatoryjnymi. Opady ze wszystkich części kompleksu są odprowadzane i przechowywane w specjalnie zbudowanym do tego zbiorniku retencyjnym. Rozwiązanie to zapobiega ewentualnym powodziom, a latem sprzyja mikroklimatycznemu chłodzeniu. Dzięki jego wykorzystaniu w szpitalu nie trzeba było instalować znacznie droższego systemu klimatyzacji. 

Ważnym elementem Friendship Hospital pozostaje materiał, który został wykorzystany do jego budowy. Konstruktorom posłużyły cegły pozyskane z lokalnych fabryk. Ich wybór warunkowała nie tylko niższa cena, ale też wytrzymałość. Z cegieł wykonano osłonięte korytarze, a także kameralne, zacienione dziedzińce chroniące pacjentów przed niesprzyjającymi warunkami atmosferycznymi. Latem średnia temperatura w Bangladeszu wynosi bowiem ponad 30 stopni Celsjusza. 

Kapituła Królewskiego Instytutu Architektów Brytyjskich (RIBA), która wskazuje najlepszy nowy budynek od 2007 roku, zwróciła uwagę na doskonałość projektową szpitalu, ale też to, w jaki sposób wpisuje się on w naturalne otoczenie. Ekspertów szczególnie zachwyciła funkcjonalność koncepcji połączona z jej finezją.

– To uosobienie architektury człowieczeństwa i ochrony. Friendship Hospital odnosi się do globalnych wyzwań, jakimi pozostają nierówny dostęp do opieki zdrowotnej oraz druzgoczący wpływ zmian klimatycznych. Świętujemy tym samym budynki służące ludziom – przeczytamy w oficjalnym uzasadnieniu werdyktu.

Słowom jurorów wtóruje Runa Khan, założycielka wspomnianej organizacji Friendship. – Praca z Kashefem była dla nas wielką radością. To dla mnie ktoś, kto potrafił efektywnie wykorzystać lokalne materiały, zapewnić wydajność pracy, którą mieliśmy wykonać, a przy tym nie iść na kompromisy w kwestii jakości – dodaje. Więcej szczegółów dotyczących zwycięskiego projektu zawarto na oficjalnej stronie RIBA.