Naukowcy przypominają: wypicie kawy zwiększa poziom naszej energii, ale nie zrekompensuje braku snu27.05.2021

Kofeina, czyli stymulant obecny w kawie, ale też w czekoladzie czy napojach gazowanych, może też doprowadzić do uzależnienia fizycznego. 

Wiele mówi się o tym, że działa stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy. Polepsza nastrój i koncentrację, zwiększa wydolność fizyczną organizmu i uaktywnia korę mózgową. Dla sporej grupy stanowi część przyjemnego rytuału, inni cenią jej aromat, sięgając po różne odmiany albo smaki. Kawa, codziennie pita na całym świecie w liczbie około dwóch miliardów filiżanek, nieprzerwanie należy do najpopularniejszych ciepłych napojów. Naukowcy z Uniwersytetu Stanu Michigan postanowili wziąć pod lupę kofeinę, czyli organiczny związek chemiczny, który wchodzi w jej skład. Szczególnie zastanawiało ich to, czy faktycznie może zrekompensować brak snu. 

W eksperymencie Amerykanów dowodzonych przez prof. Kimberly Fenn wzięło udział 276 uczestników, którzy zostali podzieleni na dwie grupy. Pierwsza została przez całą noc w laboratorium i nie spała, a druga w tym samym czasie udała się do domu. Rano wszyscy otrzymali tabletkę zawierającą 200 mg kofeiny (bądź jej placebo), a następnie wykonali serię badań sprawdzających ich uważność. Zadania różniły się poziomem trudności – jedne były prostsze, a inne wymagały odbycia określonych czynności w ustalonym z góry porządku.

– Wykazaliśmy, że brak snu upośledzał wydajność w obu typach zadań. Kofeina pomagała w wykonywaniu tych prostszych, jednak w przypadku bardziej skomplikowanych miała niewielki wpływ na uczestników – ocenia cytowana przez portal „ScienceDaily" Fenn. – Substancja poprawi zdolność do bycia w stanie gotowości, jednak nie robi wiele, żeby zapobiegać błędom proceduralnym pokroju wypadków samochodowych – dodaje.

Kognitywistka podkreśla tym samym, że picie dużej ilości kawy nie może zastąpić długiego, jakościowego snu. – Gdyby wyniki wykazały, że liczba pomyłek w eksperymencie była mniejsza, miałoby to duży wpływ na pracę policjantów, chirurgów czy pilotów, którzy muszą być ciągle uważni, ale nie mają czasu na odpoczynek. Tymczasem nasze badanie podkreśla, że sen należy traktować priorytetowo – konkluduje. 

Ze szczegółowym omówieniem badań Amerykanów można zapoznać się na łamach specjalistycznego periodyku „Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory & Cognition.