Ograniczenia ludzkiego umysłu. Ogłoszono zwycięzców konkursu na Najlepsze Iluzje Roku23.12.2020

Iluzje optyczne wprowadzają mózg w błędny tok myślenia, unaoczniając zwyczajowe mechanizmy jego działania. Taka wiedza jest cenna dla badaczy z kręgu neuronauki.

Od 15 lat rokrocznie wyłaniani są zwycięzcy rywalizacji na Najlepszą Iluzję Roku. Konkurs powołała para neurobiologów: Susana Martinez-Conde i Stephen Macknik, by pokazać żywe przykłady skomplikowanego działania percepcji wizualnej. Celem jest nie tylko wyłonienie najciekawszego dzieła. Ma ono dać pożywkę do badań naukowców nad ludzkim postrzeganiem, które niejednokrotnie pozwala na fałszywy ogląd rzeczywistości.

W tym roku pierwsze miejsce na Best Illusion of The Year Contest zdobył matematyk Kokichi Sugihara z Uniwersytetu Meiji w Tokio. Badacz zrealizował w wersji 3D tak zwane schody Schroedera. Klatka schodowa może być widziana tutaj z dwóch perspektyw. Wystarczy obrócić model o 180 stopni, a schody zamiast do góry będą prowadziły w dół.

Drugie miejsce w konkursie zajął Matt Pritchard z pracą The Real Thing??. Przedstawia ona dwie puszki Coca-Coli. W pierwszej chwili widz jest przekonany, że jedna z nich stanowi tylko lustrzane odbicie. Scena została zaaranżowana w taki sposób, by pokazać jaką fałszywą interpretacje jest skłonny przyjąć ludzki umysł.

Ostatnie miejsce na podium zdobyła praca Holendra, Daniëla Maarlevelda – Impossible grid typography. Jej nazwa tłumaczy zasadę działania modeli 3D, które układają się w osobne cyfry i litery. Dopiero po chwili uwagi widać, że nic się tu nie zgadza. Kształt, który przed chwilą był wypukły, teraz jest wklęsły, a fragment, który był na górze, jest już na dole, bez żadnych logicznych konsekwencji. Figury te są sprzeczne w swojej przestrzenności. Nie ma możliwości, aby je skonstruować w realnym życiu. To właśnie złudzenie. Jego autorem jest mózg człowieka, który zniekształca docierające do niego sygnały i przedstawia niewłaściwe interpretacje.