Ośmiornice mają krótkie, intensywne sny, podczas których zmieniają kolor 30.03.2021

„Myślę, że to naprawdę ważne, żeby badać tego typu zachowania u zwierząt, które są odrębnymi przykładami ewolucji dużych mózgów” – mówi Carrie Albertin, jedna z badaczek głowonogów.

Wśród pięciu tytułów nominowanych do Oscara w kategorii Najlepszy Pełnometrażowy Film Dokumentalny znalazło się Czego nauczyła mnie ośmiornica Jamesa Reeda i Pippy Ehrlich. Głównym bohaterem produkcji jest Craig Foster, który postanowił przełamać rutynę dnia codziennego: zaczął nurkować i rozpoczął codzienną obserwację młodej ośmiornicy. Sympatyczny głowonóg stał się jego przewodnikiem po nieprzeniknionym świecie oceanów i zbliżył go do natury.

Dokument, który znajduje się od kilku miesięcy w katalogu Netfliksa, cieszy oko wizualnym dopracowaniem, ale na nowo wzbudza też zainteresowanie zwierzętami wodnymi. Brazylijscy neurobiolodzy dołożyli do niego kolejną cegiełkę i postanowili zgłębić tajniki życia ośmiornic, o których wciąż nie wiemy jeszcze wszystkiego. Naukowców z Federal University of Rio Grande do Norte szczególnie zainteresowało to, w jaki sposób śpią głowonogi. Już wcześniej wiadomo było, że zachodzi u nich ten proces, podczas którego w widowiskowy sposób zmieniają kolory. Tajemnicą pozostawało jednak to, jak głęboki jest ich sen i czy może być przerwany przez nagłe, wyraźne bodźce. 

Sidarta Ribeiro, jeden z autorów eksperymentu, postanowił wraz ze swoimi współpracownikami zarejestrować na wideo cztery śpiące ośmiornice. Aby upewnić się, że rzeczywiście nie czuwają, upewnili się, że nie reagują na włączony film z pływającymi krabami, podanie ulubionego produktu spożywczego i wibracje wywołane stukaniem młotkiem w zbiornik, w którym przebywały. Badacze spostrzegli, że głowonogi tkwiły w okresach spokojnego snu trwających ok. 30-40 minut. Były one poprzecinane nagłymi, kilkudziestosekundowymi wybuchami przypominającymi fazy REM, podczas których kurczyły im się ssawki, a skóra nagle ciemniała. Ruch ich gałek ocznych również był łatwo zauważalny. 

Brazylijczycy wierzą, że w krótkich, zarejestrowanych przez nich momentach ośmiornice śnią tak samo jak ludzie. Jak nietrudno wywnioskować, ich wizje są jednak znacznie mniej rozbudowane. – Przypominają raczej krótkie filmiki wideo albo GIF-y – podkreślają w romowie z portalem „CNN”. Naukowcy, którzy szczegółowo omówili rezultat swoich prac na łamach specjalistycznego periodyku „iScience”, podkreślają, że ich badanie nie jest jednak jedynie zoologiczną ciekawostką. – Myślę, że to naprawdę ważne, żeby badać tego typu zachowania u zwierząt, które są odrębnymi przykładami ewolucji dużych mózgów – konkluduje Carrie Albertin, jedna z ekspertek od głowonogów.