„Wiedźmin” okiem analityka danych. Powstała dokładna siatka powiązań bohaterów01.03.2022

Milán Janosov oparł się na cyklu powieści Andrzeja Sapkowskiego i jego serialowej adaptacji, której dwa sezony można obejrzeć na Netfliksie. 

Czy świat Wiedźmina da się ukazać z perspektywy akademickiej? Twierdzącą odpowiedź na to pytanie podsuwają liczne kulturoznawcze, literaturoznawcze oraz ludologiczne analizy, w których eksperci zastanawiają się nad językiem czy filozofią Andrzeja Sapkowskiego. W styczniu głośno było zaś o projekcie Zakładu Geografii Politycznej i Historycznej na Wydziale Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego. Kartografowie potraktowali miejsce akcji popularnych książek i gier jak realne, istniejące terytorium. Rezultatem ich prac okazała się dokładna, przygotowana w odpowiedniej skali mapa wiedźmińskiego uniwersum. Uwzględniono na niej nie tylko rozmieszczenie strategicznych punktów, ale też ukształtowanie terenu. 

Milán Janosov, absolwent Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego pracujący obecnie w budapesztańskiej firmie Datapolis, wykorzystał zdobytą przez siebie wiedzę, żeby jeszcze inaczej opowiedzieć o Wiedźminie. Badacz chciał zobrazować fabułę i relacje między występującymi w nim postaciami za pomocą powiązań sieciowych. – Sięgnąłem po Sapkowskiego na początku zeszłego roku, niedługo po tym, gdy zainteresowałem się serialem. Po prostu wciągnęła mnie cała historia. Podobnie czułem się kilka lat temu, gdy Gra o tron okazała się podstawą jednego z moich artykułów naukowych. Zacząłem się zastanawiać nad tym, co więcej mogę wyciągnąć z Wiedźmina – tłumaczy cytowany przez portal „TechXplore”. 

Pierwszym krokiem Janosova było zebranie jak najszerszego zestawu danych. Uwzględnił on listę wszystkich postaci – nawet tych pobocznych i epizodycznych. Następnie stworzył program komputerowy analizujący zdania zawarte w książkach pod kątem obecności konkretnych bohaterów. Dzięki niemu łatwiejsze stało się określenie, jak często dochodziło do ich spotkań albo innych interakcji. Na mapie sieciowej, z którą można zapoznać się poniżej, postacie są reprezentowane przez węzły. Są one połączone, gdy dane osoby zostały opisane w tym samym akapicie lub osadzone we wspólnym kontekście. musiał ustalić jego precyzyjną, zdolna do odczytania przez komputer definicję. 

Rezultat prac danologa stanowi ciekawy przykład tego, w jaki sposób naukowe narzędzia powszechnie wykorzystywane w socjologii albo informatyce mogą ukazywać duże ilości nieustrukturyzowanych informacji zawartych w książkach, filmach albo grach. Metoda ta jest szczególnie przydatna w przypadku dzieł, które rozciągają sie na tysiące stron albo setki odcinków. Łatwo wtedy o przeoczenie wybranych, pozornie mniej istotnych wątków. Janosov przypomina jednocześnie, że podobne obrazowanie znajduje zastosowanie w branży HR, ergonomii (projektowanie lepszych środowisk pracy) oraz przy optymalizacji międzynarodowego handlu albo telekomunikacji. 

Ze szczegółowym omówieniem pracy badacza można zapoznać się TU.