Czy inżynierzy lotnictwa i neurochirurdzy są mądrzejsi od reszty społeczeństwa? 14.12.2021

Badanie przeprowadzone przez brytyjskich psychologów i kognitywistów przyniosło zaskakujące rezultaty. 

W eksperymencie wzięło udział 72 neurochirurgów i 329 inżynierów specjalizujących się w aeronautyce. Najpierw uczestnicy wypełnili krótki kwestionariusz dotyczący poziomu ich doświadczenia. Następnie postawiono przed nimi dwanaście zadań stanowiących Great British Intelligence Test (GBIT), czyli ogólnokrajowy test inteligencji. Ćwiczenia badały różne aspekty kognitywne: planowanie, rozumowanie, podzielność uwagi, a także zapamiętywanie. Ich celem było wykazanie, czy osoby powszechnie uznawane za mądrzejsze rzeczywiście cechują się większymi zdolnościami poznawczami. Wyniki 400 testowanych zostały zestawione z danymi zebranymi od 18 tysięcy innych respondentów. 

Okazało się, że rezultaty uzyskane przez ekspertów nie były znacząco wyższe od średniej w Wielkiej Brytanii. Różnice tkwiły jedynie w konkretnych parametrach. Neurochirurdzy w porównaniu z resztą społeczeństwa charakteryzowali się szybszym rozwiązywaniem nagłych problemów, ale wolniej odtwarzali zdarzenia z pamięci długotrwałej. – Właściwość ta może wynikać z natury całego fachu, jakim jest medycyna – podkreślają autorzy badania cytowani przez portal „The Guardian". Inżynierów lotniczych określono za to jednostkami zdolnymi do bardziej efektywnej koncentracji i nieszablonowego rozwiązywania pomysłów. Tracili za to punkty w zadaniach dotyczących komunikacji werbalnej. 

Aswin Chari, adept neurochirurgii w londyńskim szpitalu Great Ormond Street, twierdzi, że wyniki eksperymentu stoją w opozycji do utartych stereotypów. Nie chce deprecjonować znaczenia powszechnie poważanych profesji. Podejrzewa jednak, że niektórzy ze względu na nie świadomie porzucają marzenia o medycynie albo inżynierii, nie wierząc we własne możliwości. – Tymczasem nie jest tak, że przedstawiciele tych zawodów są lepsi we wszystkim. Górują w tych rzeczach, które sprawiają, że są dobrzy w tym, co robią – ocenia.

Jego słowa uzupełnia komentarz na temat metodologicznych nieścisłości testów na inteligencję, który zawarto w podsumowaniu eksperymentu na łamach periodyku „The BMJ". Zwrócono w nim uwagę na to, że próby badawcze bywają niereprezentatywne, nie uwzględniając różnorodności danych grup społecznych. Ocena tego, czy ktoś jest mądrzejszy, staje się przez to nieobiektywna, co stało się również tematem Persony – nowego dokumentu HBO.