Rozmowy z wielorybem. Projekt CETI zbada komunikację pływających ssaków za pomocą sztucznej inteligencji 20.04.2021

Autorzy przedsięwzięcia utrzymują, że to największy w historii interdyscyplinarny projekt poświęcony łączności międzygatunkowej. 

W marcu pisaliśmy o nowym projekcie amerykańskiego fotoreportera Briana Skerry'ego. Jak sama nazwa wskazuje, Secrets of the Whales, które już 22 kwietnia trafi do katalogu platformy streamingowej Disney+, zostało poświęcone wielorybom żyjących w różnych częściach świata. Twórcę zainteresowały nie tylko wizualne cechy pływających ssaków, ale też mechanizmy rządzące ich zachowaniami oraz wyborami. Dużo uwagi poświęcił również sposobowi, w jaki poszczególne gatunki porozumiewają się między sobą. 

Merytorycznym fundamentem dla Secrets of the Whales może okazać się projekt CETI (Cetacean Translation Initiative), który po raz pierwszy szerzej opisano w popularnonaukowym magazynie „National Geographic”. Przedsięwzięcie jest interdyscyplinarną inicjatywą badawczą, która skupia wykwalifikowanych oceanografów, robotyków, kryptografów oraz lingwistów. Grono ekspertów pochyli się nad tym, jak wygląda komunikacja kaszalotów spermacetowych, czyli największych żyjących mięsożerców. Aby zdekodować ich „wypowiedzi”, wykorzystają zaawansowaną technologię uczenia maszynowego. Podobnej metody używano w przeszłości do zrozumienia innych gatunków. W 2016 roku badaczom udało się rozszyfrować, że rudawce nilowe, czyli niewielkie nietoperze zamieszkujące Afrykę i Bliski Wschód, kłócą się o jedzenie w inny sposób niż wtedy, kiedy przedmiotem ich sporu jest miejsce do odpoczynku.

Wybór kaszalotów spermacetowych nie jest przypadkowy. – Posiadają cechy uderzająco podobne do tych ludzkich – przeczytamy w oficjalnym oświadczeniu opublikowanym na stronie projektu CETI. – Żyją w matriarchalnych, multikulturowych społeczeństwach, utrzymując wielopokoleniowe więzy rodzinne. Mają największe mózgi spośród wszystkich gatunków i posiadają funkcje wyższego rzędu, takie jak świadome myślenie, planowanie przyszłości, a także potrafią współczuć, kochać i cierpieć. Ich wokalizy mają strukturę zbliżoną do alfabetu Morse'a, będąc czymś w rodzaju wysoko rozwiniętego języka – dodają specjaliści, wierząc, że rezultaty ich badań przyczynią się do poprawy jakości ochrony waleni. Tak stało się już w latach 60., gdy nagrania odgłosów wielorybów zarejestrowane przez dr. Rogera Payne'a doprowadziły do ustanowienia Marine Mammal Protection Act, aktu prawnego zwracającego szczególną uwagę na morskie ekosystemy.