Magentowa pozostałość po supernowej. Nowy teleskop NASA zarejestrował pierwszy obraz17.02.2022

Ukazana na fotografii Kasjopeja A jest poza Słońcem najsilniejszym astronomicznym źródłem fal radiowych. 

Imaging X-ray Polarimetry Explorer (IXPE), czyli trzy teleskopy znane także pod nazwą SMEX-19, zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną dwa miesiące temu. To owoc współpracy NASA, Włoskiej Agencji Kosmicznej i partnerów naukowych z 12 krajów. Głównym zadaniem aparatury jest bliższe przyjrzenie się jednym z najbardziej enigmatycznych obiektów w kosmosie: supernowym, czarnym dziurom oraz gwiazdom neutronowym.

Astronomowie i konstruktorzy chcą uważniej przyjrzeć się wytwarzanemu przez nie promieniowaniu rentgenowskiemu. Specyfika atmosfery uniemożliwia mu dotarcie na Ziemię, ale mimo to nadal pozostaje istotnym obiektem badań. Dzięki lepszemu zrozumieniu zjawiska znalezienie odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące genezy wszechświata czy poszczególnych ciał niebieskich może być o krok bliżej. 

IXPE wyróżnia się tym, że dostrzega pomijany aspekt promieniowania kosmicznego – jego polaryzację. Daje ona wgląd w to, jak światło jest zorientowane podczas podróży w przestrzeni. Zawiera jednocześnie wskazówki dotyczące środowiska, w którym miało ono swój początek. Pierwsze zdjęcie zarejestrowane przez teleskopy, które zostało właśnie udostępnione przez NASA, uwzględnia te parametry i stanowi udane otwarcie międzynarodowej misji. 

Obiektem uchwyconym przez aparaturę jest Kasjopeja A – pozostałość po supernowej, ktora poza Słońcem jest najsilniejszym astronomicznym źródłem fal radiowych. Na fotografii przypomina okrągłą kulę koloru magentowego. – Obraz ten jest naprawdę bellissima [w języku włoskim: piękny]. Z niecierpliwością czekamy na analizę danych polarymetrycznych, aby dowiedzieć się jeszcze więcej o Kasjopei – wspomina w oficjalnym oświadczeniu Paolo Soffitta z rzymskiego Narodowego Instytutu Astrofizyki. Jego słowom wtóruje Martin C. Weisskopf z Centrum Lotów Kosmicznych imienia George’a C. Marshalla.

Badacz przypomniał o tym, że ponad dwie dekady temu tę samą pozostałość udokumentował teleskop Chandra X-Ray Observatory. – Oba te obrazy są historyczne – podkreśla, zwracając jednocześnie uwagę na to, że IXPE przewyższa swojego poprzednika zdolnością pomiaru polaryzacji. Program sterowany z poziomu zlokalizowanego w Kenii Kosmicznego Centrum Luigiego Brogliego planowo potrwa dwa lata. Niewykluczone jednak, że w przypadku jego satysfakcjonujących rezultatów zostanie przedłużony.