„Samson i Dalila” Rubensa to fejk. A przynajmniej na to wskazuje sztuczna inteligencja28.09.2021

Algorytm wskazał, że płótno zakupione przez National Gallery w Londynie za 2,5 miliona funtów nie wyszło spod pędzla flamandzkiego mistrza.

Obraz Samson i Dalila Petera Paula Rubensa przedstawia scenę ze Starego Testamentu: Samsona śpiącego w ramionach kochanki, któremu mężczyzna obcina włosy. Dalila zdradziła wcześniej izraelskiego siłacza, wyjawiając wrogiej armii, że sekret jego siły tkwił w długich włosach. Aby go pokonać, wystarczyło więc obciąć jego loki.

Krytycy sztuki przez dekady podważali autorstwo flamandzkiego mistrza. Część z nich uważa, że obraz wiszący w National Gallery to tylko kopia płótna, które powstało najprawdopodobniej w 1608 r. lub 1609 r. dla Nicolaasa Rockoxa, burmistrza Antwerpii. Po jego śmierci obraz zaginął. Znalazł się dopiero w 1929 r. – a ówczesny historyk sztuki, Ludwig Burchard, poświadczył, że płótno jest dziełem Rubensa. Dopiero po latach odkryto, że Burchard często miał w zwyczaju wystawiać certyfikaty dot. oryginalnego autorstwa w zamian za korzyści majątkowe.

Algorytm, podobnie jak badacze, także ma poważne wątpliwości co do oryginalności dzieła. Zanim program wydał werdykt na temat Samsona i Dalilii , przeanalizował 148 innych prac, które do tej pory niepodważalnie przypisywano XVII-wiecznemu malarzowi. Na ich podstawie algorytm „nauczył się” stylu Rubensa, po czym wskazał, że Samson i Dalila nie jest oryginalną pracą flamandzkiego mistrza, z prawdopodobieństwem wynoszącym 91,78 proc.

Całe przedsięwzięcie odbywało się w ramach projektu szwajcarskiej firmy Art Recognition współpracującej z Tilburg University w Holandii. Art Recognition przy wsparciu algorytmów zajmuje się profesjonalną analizą obrazów, a także wyławianiem falsyfikatów bądź kopii. Do tej pory Art Recognition przeanalizowała ponad 400 obrazów tą samą metodą.

Jak donosi „The Guardian”, obecny właściciel obrazu Samson i Dalila – National Gallery w Londynie – wstrzymał się od szerszego komentarza. Przedstawiciele tej instytucji chcą w pierwszej kolejności zapoznać się ze szczegółowymi wynikami badań przeprowadzonych przez Art Recognition.