Gwiezdna mozaika. NASA udostępnia pierwsze zdjęcia wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba14.02.2022

Fotografie mają charakter testowy. Powstały, aby konstruktorzy mogli się upewnić, że aparatura działa poprawnie i przystąpić do jej dalszej kalibracji.

Poniższa mozaika obrazów została stworzona poprzez skierowanie teleskopu na HD 84406. To gwiazda należąca do Wielkiej Niedźwiedzicy i oddalona od Ziemi o ok. 258 lat świetlnych. Astronomowie wybrali ją ze względu na to, że jest prosta do zidentyfikowania i nie otaczają ją ciała niebieskie o podobnej jasności. Charakteryzuje się także dużym ruchem własnym, co oznacza, że może szybko zmieniać swoją pozycję na niebie. 

Proces zbierania obrazów rozpoczął się 2 lutego. W ramach niego Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, który był budowany od 1,5 dekady, został ustawiony w 156 pozycjach wokół przewidywanej lokalizacji HD 84406. Podczas swojej pracy wygenerował 1560 obrazów z dziesięciu detektorów NIRCam rejestrujących krótkie fale światła. Łączna waga tak zgromadzonych danych – jeszcze przed ich przetworzeniem – wyniosła 54 GB. Następnie ujęcia każdego z osiemnastu segmentów zwierciadła głównego połączono w jedną całość. Choć tak zrobiony kolaż nie wygląda spektakularnie, jest niezbitym dowodem na to, że aparatura działa poprawnie i jej dalsza kalibracja jest możliwa. Przed konstruktorami kolejne miesiące pracy nad dopracowaniem poszczególnych parametrów, np. ostrości, ale już teraz można mówić o pierwszym sukcesie NASA.

– Wystrzelenie Webba w kosmos było oczywiście ekscytującym wydarzeniem, ale dla naukowców i inżynierów optyków punktem kulminacyjnym pozostaje to, gdy światło z gwiazdy z powodzeniem pokonuje drogę przez system aż do detektora – nie kryje zadowolenia Michael McElwain z Centrum Lotów Kosmicznych im. Roberta H. Goddarda.

Oprócz gwiezdnej mozaiki teleskop wykonał zdjęcie, które półżartem można określić mianem selfie. Zostało ono stworzone przy użyciu wyspecjalizowanej soczewki obrazującej źrenicę wewnątrz instrumentu NIRCam, którą zaprojektowano do dokumentowania zdjęć segmentów zwierciadła głównego zamiast obrazów przestrzeni kosmicznej. Narzędzie nie sprawdza się podczas operacji naukowych i jest wykorzystywane jedynie do celów inżynieryjnych. Przyda się także podczas potencjalnych operacji zestrojenia. 

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba został wyniesiony w przestrzeń pozaziemską 25 grudnia. Jego głównymi zadaniami będą m.in. obserwacje pierwszych gwiazd powstałych po Wielkim Wybuchu, badanie ewolucji galaktyk oraz systemów planetarnych. NASA, która pracuje nad projektem wspólnie z Europejską Agencją Kosmiczną i Kanadyjską Agencją Kosmiczną, przeznaczyła na działanie aparatury już blisko 10 miliardów dolarów.