Śpiulkolot, baza, a może zodiakara? Znamy 20 kandydatów do miana Młodzieżowego Słowa Roku 202116.11.2021

W ostatnich tygodniach do bazy PWN-u spłynęło ponad 10 tysięcy zgłoszeń, w których pojawiły się 2457 wyrazy lub zwroty. 

Plebiscyt organizowany przez Wydawnictwo Naukowe PWN niektórzy mogą potraktować jedynie jako lingwistyczną, mało miarodajną ciekawostkę. Nie należy jednak bagatelizować jego popularności – werdykty językoznawców od samego początku wzbudzają wiele emocji i są szeroko komentowane w mediach. W konkursie na Młodzieżowe Słowo Roku nie mogą bowiem startować popularne zwroty ani wyrażenia powszechnie uznawane za obraźliwe, wulgarne albo bezpośrednio odnoszące się do konkretnej osoby. Z tego powodu w poprzednim roku nie ogłoszono zwycięzcy – największą liczbę głosów otrzymał czasowniksasinić powiązany z obecnym ministrem aktywów państwowych, Jackiem Sasinem.

Na następcę poprzednich triumfatorów – sztosa, xD, dzbana oraz alternatywki – przyjdzie nam czekać do początku grudnia. Jury w składzie: prof. dr hab. Marek Łaziński, prof. dr hab. Ewa Kołodziejek, dr hab. prof. ucz. Anna Wileczek oraz znany ze swojej językoznawczej działalności dziennikarz Bartek Chaciński już teraz wytypowało jednak finałową dwudziestkę, spośród której wyłonione zostanie Młodzieżowe Słowo Roku 2021. Konkurencja była bardzo zacięta: w ostatnich tygodniach do bazy PWN-u spłynęło 10 350 zgłoszeń. Członkowie kapituły mieli twardy orzech do zgryzienia, starając się znaleźć równowagę pomiędzy popularnością a innowacją językową danego zwrotu.

Jakie typy wyrażeń dominują na finałowej liście? – Dwudziestka daje obraz słownictwa wyraźnie wartościującego. I choć w slangu młodzieżowym przeważa zazwyczaj wartościowanie negatywne, tym razem mamy w finale aż sześć określeń pozytywnych: baza, essa, gituwa, koks, oddaje oraz pogchamp. Wartościowanie negatywne to określenia czegoś żenującego: dobrze znane cringe oraz nowe mrozi. To kontynuacja stałej tendencji jeszcze od czasów poczciwego obciachu – przeczytamy w komentarzu jurorów.

W zestawieniu nie powinna dziwić również obecność dwóch negatywnie nacechowanych określeń: boomera oraz foliarza, którego częstość używania przybrała na sile wraz z pandemią koronawirusa COVID-19. Ciekawy jest zaś powrót twojej starej oraz sześćdziesiony bezpośrednio odnoszącej się do więziennego idiolektu.

Poniżej prezentujemy wszystkie nominowane słowa oraz ich krótkie definicje. Na swoich faworytów można głosować za pośrednictwem TEJ strony do 30 listopada. 

Młodzieżowe słowo roku 2021 – nominacje 

• baza: wyraz aprobaty, pozytywnych emocji
• boomer: przedstawiciel pokolenia urodzonego w latach 40., 50. lub 60, używane także do określenia osoby z konserwatywnymi, nieprzystającymi do rzeczywistości poglądami 
• cringe: żenada, wstyd (o zjawisku tym pisał dla nas Rafał Krause)
• essa: łatwy lub okrzyk radości
• ez: łatwy
• foliarz: wyznawca teorii spiskowych, w ostatnim roku określenie na antyszczepionkowców lub osób nieuznających pandemii koronawirusa COVID-19 
• gituwa: ocena pozytywna, od git – świetnie
• IMO: skrót od ang. in my opinion (moim zdaniem) 
• kox, koks: zgłaszane najczęściej jako świetnie, może także oznaczać substancję anaboliczną, osobę ćwiczącą regularnie na siłowni, kogoś dobrego w danej rzeczy albo kokainę 

​​​​​​

• mrozi: reakcja na coś żenującego
• naura: skrót od na razie
• oddaje: inaczej: opłaca się 
• pogchamp: wyraz zadowolenia, aprobaty, pierwotnie był to emotikon
• rel: czuję to samo, mogę się z tym utożsamić, skrót od ang. relatable
• sheesh: wyraz zdziwienia lub zaskoczenia
• sus: skrót od suspect lub suspicious, po ang. podejrzany 
• sześćdziesiona: inaczej o donosicielu albo skarżypycie, słowo pochodzi od art. 60 kodeksu karnego o nadzwyczajnym złagodzeniu kary dla sprawcy przestępstwa, który ujawni informacje dotyczące innych sprawców
• śpiulkolot: miejsce do spania, słowo nawiązuje do popularnego mema 
• twoja stara: funkcjonuje jako dezaprobująca odpowiedź na pytanie: kto? lub na dowolną inną wypowiedź
• zodiakara: dziewczyna, która wierzy w moc znaków Zodiaku i często opowiada o ezoteryce albo astrologii