5 filmów, które zmieniły świat
23.06.2020

Każdy filmowiec marzy o tym, aby jego film nie tylko zaważył na emocjach widza, ale także zmienił myślenie i działania ogółu. Są jednak przypadki, w których oddziaływanie filmu przekroczyło oczekiwania jego twórców i zrobiło coś dobrego dla świata. Sprawdzamy, które dzieła przyczyniły się do wywołania debaty publicznej, zmiany prawa czy ocalenia istnień. 

Tekst powstał we współpracy z Papaya Young Directors.

Krótki film o zabijaniu – reż. Krzysztof Kieślowski 

W latach 80., kiedy w Polsce obowiązywała jeszcze kara śmierci, Krzysztof Kieślowski stworzył film, który poruszył miliony. Opowiedział historię młodego mężczyzny, który zostaje aresztowany i oskarżony o zabójstwo taksówkarza, a następnie skazany na najwyższy wymiar kary. Dylematy moralne, rozważania o sprawiedliwości i okrucieństwie to tematy, które odbiły się szerokim echem w świecie po pokazie tego filmu na Festiwalu w Cannes w 1988 roku. Rozgorzała debata, w której wzięli udział nie tylko filmowcy, ale także przedstawiciele organizacji międzynarodowych. Karę śmierci wycofano z polskiego prawa kilka miesięcy po premierze filmu. 

Cienka niebieska linia – reż. Errol Morris 

Pozostając przy temacie kary śmierci, twórcy filmu Cienka niebieska linia również przyczynili się do zatrzymania jej wykonania. Tym razem chodzi jednak o istnienie jednego człowieka – Randalla Adamsa, który został niesłusznie oskarżony o morderstwo. W filmie reżyser Errol Morris stara się odtworzyć wydarzenia z feralnego 28 listopada 1976 r., kiedy w Dallas zabito na służbie policjanta. Robi to poprzez serię wywiadów z samym Adamsem, a także z policjantami, prokuraturą, obrońcą i świadkami oskarżenia. Film Morrisa przyczynił się do oczyszczenia z zarzutów i ocalenia życia niesłusznie skazanego człowieka. 

Ofiara – reż. Basil Dearden

Brytyjski film z 1961 r. odegrał ważną rolę dla społeczności LGBT. Kiedy powstawał, homoseksualizm wciąż był na Wyspach uznawany za niezgodny prawem. Mimo to reżyser filmu, Basil Dearden, zdecydował się opowiedzieć historię o adwokacie walczącym o sprawiedliwość dla ukochanego, który odebrał sobie życie po wtrąceniu do więzienia za orientację seksualną. Początkowo twórcy filmu (pierwszego anglojęzycznego obrazu w historii, w którym pada słowo „homoseksualny”) mieli duże trudności ze zorganizowaniem pokazów. Kiedy jednak udało się doprowadzić do jego telewizyjnej premiery, produkcja zmieniła nastawienie wielu ludzi do osób homoseksualnych. Członek Izby Lordów Hrabia Arran napisał nawet list do głównego aktora, Dirka Bogarde’a, w którym zdradził, że po obejrzeniu filmu przez członków parlamentu, poparcie legalizacji homoseksualizmu wzrosło z 48 do 63 procent. Homoseksualizm w Wielkiej Brytanii przestał być nielegalny w 1967 r. 

Bambi – reż. Ben Sharpsteen, David Hand

Wszyscy znamy historię Bambiego, małego jelenia, który stracił mamę po spotkaniu z kłusownikami. Bajka wzruszyła publiczność tak bardzo, że po jej premierze w 1942 r. liczba myśliwych Stanach Zjednoczonych zmniejszyła się o połowę. Bambi stał się symbolem walki o prawa zwierząt. 

Parasite – reż. Bong Joon Ho

Chociaż od premiery filmu Parasite minęło już wiele miesięcy, dzieło z czterema Oscarami na koncie wciąż nie znika z nagłówków portali internetowych. Koreański film pokazał istotne problemy społeczne, skupiając się na ogromnej przepaści, która dzieli biednych i bogatych ludzi, jednocześnie podkreślając niemożność ich awansu. Twórcy skłonili władze Seulu do pochylenia się nad ludźmi mieszkającymi w piwnicach, tzw. banjiha, w których mieszkali także główni bohaterowie filmu. Dzięki produkcji, powstał specjalny program, którego celem jest renowacja 1500 takich lokali, a rząd będzie co roku zwiększał liczbę gospodarstw domowych objętych tym programem. Dodatkowo w całym kraju rozgorzała debata nt. rozwarstwienia społecznego, a także poziomu życia ludzi mieszkających w piwnicach.