Stasiuk, Pobłocki i Wicha. Znamy 20 nominowanych do Nagrody Literackiej „Nike” 202215.06.2022

Wśród książek, które mają szansę na wygraną, pojawiają się obszerne biografie, tomiki poetyckie oraz eseje poświęcone zmieniającemu się społeczeństwu. 

Kapituła Nagrody Literackiej „Nike”, której pierwszym laureatem 25 lat temu był Wiesław Myśliwski za Widnokrąg, w ostatnich latach podejmowała różnorodne pod kątem gatunkowym wybory. W 2018 roku po statuetkę zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę sięgnął Marcin Wicha, autor zbioru esejów Rzeczy, których nie wyrzuciłem. Rok później uhonorowano nią jednego z naszych rozmówców, reportażystę Mariusza Szczygła (Nie ma). Ostatnimi autorami dostrzeżonymi przez gremium oceniające są zaś reprezentujący fantastykę Radek Rak (Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli) oraz Zbigniew Rokita, twórca Kajś – książki poświęconej Górnemu Śląskowi. Każda z tych decyzji wywołała ożywioną dyskusję, zwłaszcza że wszystkie układają się w stopniową tendencję odchodzenia od klasycznych, bardziej rozbudowanych form powieściowych. 

Kto w tym roku zasłużył na „Nike” i dołączy do grona takich postaci jak Olga Tokarczuk, Jerzy Pilch, Tadeusz Różewicz albo Stanisław Barańczak? I czy odwróci passę odejścia od wielowątkowej, złożonej prozy? Tradycyjnie stanie się to jasne dopiero na początku października, ale już teraz podano do wiadomości dwudziestkę nominowanych. Na powtórzenie sukcesu z 2018 roku ma szansę Marcin Wicha, tym razem z książką Kierunek zwiedzania poświęconą pionierowi suprematyzmu, Kazimierzowi Malewiczowi. Kapituła nie po raz pierwszy dostrzegła także Andrzeja Stasiuka (Przewóz) oraz poetkę Joannę Kuligowską (Gift z Podlasia). Po raz pierwszy w gronie szczęśliwców znaleźli się zaś Aleksandra Zbroja (Mireczek), Agnieszka Gajewska (Stanisław Lem. Wypędzony z Wysokiego Zamku) oraz Anna Ciarkowska, z którą rozmawialiśmy wokół nominowanej książki Dewocje. 

Mocną reprezentację na liście ponownie wystawia literatura non-fiction. Poza wspomnianą biografią giganta polskiego sci-fi zauważono Wygnańca. 21 scen z życia Zygmunta Baumana Artura Domosławskiego. Twarzami esejów okazali się zaś Kacper Pobłocki (Chamstwo), Przemysław Wielgosz (Gra w rasy) oraz Joanna Ostrowska (Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej). Zwyciężyć może również Magdalena Grzebałkowska, która w Wojence opisała koszmar dzieci stojących w obliczu konfliktów zbrojnych. Ciekawy zdaje się zaś wybór Tymona Tymańskiego, artysty na co dzień kojarzonego ze sceną muzyczną. W Sclavusie, który sam nazywa „natchnionym eposem”, ukazał swoje wspomnienia gdańskiej awangardy doby lat 80. 

Poniżej prezentujemy całą listę nominowanych. Obradom jury w tym roku przewodniczy prof. Przemysław Czapliński – wykładowca Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, który specjalizuje się m.in. w literaturze współczesnej. 

Nagroda Literacka „Nike” 2022 – dwudziestka nominowanych 

– Anna Ciarkowska – Dewocje, wyd. W.A.B

– Anna Cieplak – Rozpływaj się, wyd. Literackie

– Artur Domosławski – Wygnaniec. 21 scen z życia Zygmunta Baumana, wyd. Wielka Litera

– Agnieszka Gajewska – Stanisław Lem. Wypędzony z wysokiego zamku, wyd. Literackie

– Magdalena Grzebałkowska – Wojenka. O dzieciach, które dorosły bez ostrzeżenia, wyd. Agora

– Jerzy Jarniewicz – Mondo cane, wyd. Biuro Literackie

– Justyna Kulikowska – Gift z Podlasia, wyd. WBPiCAK

– Joanna Ostrowska – Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej, wyd. Krytyki Politycznej

– Edward Pasewicz – Pulverkopf, wyd. Wielka Litera

– Kira Pietrek – Czeski zeszyt, wyd. Biuro Literackie

– Maciej Płaza – Golem, wyd. W.A.B.

– Kacper Pobłocki – Chamstwo, wyd. Czarne

– Bartosz Sadulski – Rzeszot, wyd. Książkowe Klimaty

– Andrzej Stasiuk – Przewóz, wyd. Czarne

– Leszek Szaruga – Mucha, wyd. Convivo

– Agnieszka Szpila – Heksy, wyd. W.A.B.

– Tymon Tymański – Sclavus, wyd. Części Proste

– Marcin Wicha – Kierunek zwiedzania, wyd. Karakter

– Przemysław Wielgosz – Gra w rasy, wyd. Karakter

– Aleksandra Zbroja – Mireczek. Patoopowieść o moim ojcu, wyd. Agora